bron: Museon
Samenvatting
Doelgroep
Onderbouw VO
Vorm
aanvullende les in de klas
Tijdsbesteding
1-2 lesuren
Trefwoorden
Perspectieven, Nederlands-Indië, evacueren, Tjilatjap, Duinkerken
Wie zijn wij
Het Museon in Den Haag is een museum voor cultuur en wetenschap. Bezoekers worden geïnspireerd om de wereld te ontdekken en deze met respect te behandelen.
De meer feitelijke achtergronden van de Tweede Wereldoorlog, waarin de persoonlijke verhalen en voorwerpen hun context krijgen, zijn te achterhalen in de vaste tentoonstelling Kind in Oorlog die als archief is ingericht. Dit archief herbergt een schat aan informatie, waaronder geluidsfragmenten, documenten in lades, krantenartikelen in mappen, voorwerpen en computerprogramma’s. De verhalen van 35 personen die kind waren in de Tweede Wereldoorlog staan hierin centraal.
Wie zijn jullie
In de tweede klas van het VO wordt er aandacht besteed aan de Tweede Wereldoorlog. Deze les kan als aanvulling dienen op een les over Nederlands-Indië. De les kan ook gegeven worden in eindexamenklassen GS VWO die bezig zijn met Koude oorlog en Azië.
De bijbehorende kerndoelen zijn:
- VO Kerndoel 37
- VO Kerndoel 43
- VO Kerndoel 47
Leerdoel en Methode
Ter voorbereiding op het bezoek van klassen onderbouw VO willen we graag diverse digitaal lesmateriaal maken rondom een selectie van onze voorwerpen, zodat zij goed voorbereid naar het Fries Verzetsmuseum komen.
- Dit programma/materiaal sluit aan bij hun belevingswereld vanwege dat ze de Elfstedentocht vooral kennen vanwege de zwem Elfstedentocht van Maarten van der Weijden. De leerlingen leren o.a. langs welke steden deze tocht gaat en wat voor invloed de oorlog had op de Elfstedentochten in oorlogstijd.
Te koppelen aan thema’s: sport, cultuur, schaarste, bezetting, kleding, vervoer, uitsluiting, enz. - Dit programma/ lesmateriaal sluit aan kerndoel 51, 52 en 53 – tijd van wereldoorlogen en holocaust (1900-1950)
Leerdoelen
- De leerling kan aan het einde van de les uitleggen welke functie Tjilatjap had voor de strijd in Nederlands-Indië.
- De leerling kan aan het einde van de les een vergelijking maken tussen de situatie in Tjilatjap in 1942 en die in Duinkerken in 1940.
- De leerling kan aan het einde van de les betekenis geven aan een herdenking in Tjilatjap en in Duinkerken
Methode
De bron die centraal staat in deze les, een voorwerp uit onze collectie, wordt gebruikt als introductie op een grotere gebeurtenis. Hierbij wordt vooral ingespeeld op:
- Denken in overeenkomsten en verschillen.
- Denken in betekenis.
- Informatie verwerven en verwerken.
- Redeneren en argumenteren.
- Samenwerking en conflict.
- Waarden en idealen.
Dit vanuit de referentiekaders plaats en ruimte en tijd en chronologie.
De bronnen
Inventarisnummer : 233461
Objectnaam : beker
Titel(s) : M.S. Merkus 4/3 - 25/3
Plaats : Bangkinang (plaats van vervaardiging)
Datering : 4 maart 1942 - 25-maart 1942
Beschrijving : Een deel van een blikje met een rood geverfde binnenkant. Aan de buitenkant is op een geel geverfde basis een Nederlandse vlag en een reddingsboei geschilderd. Op de reddingsboei staat met rode letters: "M.S. Merkus". Op de buitenkant staat in zwarte verf: "M.S. Merkus 4/3 - 25/3". De M.S. Merkus vertrok op 27 februari 1942 uit de haven van Tjilatjap met evacuees richting Colombo. Op 4 maart 1942 moest iedereen in de reddingssloepen aangezien een Japanse duikboot het schip dreigde te torpederen. Nadat de reddingssloepen op een afstand van honderd meter van de Merkus waren werd het schip tot zinken gebracht. De voorraad water was zeer beperkt evenals de voorraad etenswaar. Het blikje is gebruikt voor het rantsoen water per dag dat iedere opvarende van de reddingssloep kreeg totdat ze op 25 maart landden aan de kust van Sumatra.
Naam : Dhr. F.L. Bakker (1907 - 1994) (Vervaardiger)